مبانی ماکرونویسی یک دوره آموزشی است که ساختار اصلی زبان VBA معرفی خواهد شد.

ماکرو 

ماکرو یک برنامه کوچک کامپیوتری است. براساس اهداف این دوره ، برنامه کامپیوتری:

مجموعه‌ای است از دستورالعمل‌ها که کامپیوتر با یک زبان برنامه‌نویسی ارتباط برقرار می‌ کند.

VBA زبان برنامه‌نویسی است که این دستورالعمل‌ها را با آن خواهید نوشت.

اهداف این دوره:

• با ساختار VBA آشنا شوید؛ و
• بتوانید مجموعه دستورالعمل‌ها را به اکسل انتقال دهید.

فرآیند (procedure) 

 فرآیند به مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها اشاره دارد که:

• در VBA می­‌نویسید; و
• به عنوان یک واحد اجرا خواهد شد.

به عبارت دیگر ، فرآیند دستورالعمل‌هایی است که از طریق VBA با اکسل ارتباط برقرار می‌کنید.

توجه کنید که شباهتی بین تعاریف "ماکرو" و "فرآیند" وجود دارد. از دید برنامه‌نویسی می‌توانید تصور کنید که فرآیند به یک ماکرو اشاره دارد.

دو نوع فرآیندی که می‌توانید در VBA ایجاد کنید

با VBA می‌توانید دو نوع فرآیند ایجاد کنید:

• فرآیند­ Sub و

• فرآیند Function (تابع سفارشی)

تفاوت اصلی فرآیند Sub و Function در آنچه که انجام می‌دهند است:

فرآیند Sub به طور کلی:

• دستورالعمل‌های مشخص شده را انجام می‌دهد ؛ اما
• مقداری را باز نمی‌گرداند.

و فرآیند Function:

• دستورالعمل‌های مشخص شده را انجام می‌دهد ؛ ولی
• مقداری را باز می‌گرداند.

ادامه این جلسه بر فرآیند Sub تمرکز دارد. فرآیند Function در جلسات بعدی بحث خواهد شد.

ساختار / ترکیب یک فرآیند

بلوک دستوراتی که یک فرآیند را ایجاد می‌کند بین دو دستور محصور شده است:

• دستور اعلان ؛ و
• دستور پایان اعلان

بنابراین ، در سطح پایه یک فرآیند از 3 جز اصلی تشکیل شده است:

1. دستور اعلان
   
2. دستورالعمل‌هایی که به اکسل داده‌اید ؛ و
3. دستور پایان اعلان
   

ساختار / ترکیب یک فرآیند Sub

فرآیند Sub نیز از سه جز اصلی که در بالا توضیح داده شد تشکیل شده است:

1. دستور Sub به عنوان دستور اعلان
   
2. دستورالعمل(ها)
3. و دستور End Sub به عنوان دستور پایان اعلان

بنابراین ، ترکیب اصلی یک فرآیند Sub به شرح زیر است:

Sub ProcedureName ()

دستورالعمل (ها)

End Sub

در این ترکیب:

ProcedureName نام فرآيند Sub است.

"دستورالعمل‌ها" ، فرمان‌هایی است که وقتی فرآيند Sub را فراخوانی می­‌کنید اجرا می‌شود.

فرآیند همیشه بایستی عنوانی داشته باشد (ProcedureName در ترکیب فوق).

در نام‌گذاری فرآیند­ بایستی قوانینی را رعایت کنید. علاوه بر این ، اصولی نیز وجود دارد که کاربران حرفه­‌ای VBA هنگام انتخاب اسامی استفاده می‌‌کنند.

بنابراین موضوع نام‌گذاری فرآیند می‌تواند لیستی طولانی از قوانین و مقررات را شامل شود. برای مثال با توجه به الزامات مایکروسافت ، نام فرآیند:

1. باید با حروف الفبا شروع شود.
2. بایستی در دامنه خود منحصر به فرد باشد.
3. نمی تواند بیش از 255 نویسه داشته باشد.
4. نمی‌تواند شامل نویسه‌های اعلان باشد.

برخی از این مفاهیم (مانند "دامنه" و "کاراکترهای اعلان ") ممکن است در حال حاضر نا آشنا باشد. در جلسات بعدی با آنها آشنا خواهید شد.

با توجه به پیچیدگی بالقوه این قوانین و شیوه‌های مختلف نام‌گذاری ، پیشنهاد می‌کنم از 3 قانون زیر برای نام‌گذاری فرآیند­ها استفاده کنید:

1. ترکیبی از حروف و اعداد را استفاده کنید.
2. با توجه به قانون شماره 1 ، اطمینان حاصل کنید که نویسه اول یک حرف باشد.
3. از فضای خالی (نویسه فاصله) استفاده نکنید ، به طور کلی از به کار بردن علائم خودداری کنید.

نویسه Underline (_) معمولا برای جدا کردن کلمات در نام فرآیند استفاده می‌شود.

فرآیند­ها چگونه اجرا می‌شود؟

همانطور که یاد گرفتید ، فرآیند مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها است.

به عنوان یک قاعده ، دستورات اجرایی یک فرآیند باعث اجرای آن می‌شود:

• به عنوان یک واحد؛ و
• به ترتیبی که نوشته می‌شود.

به عبارت دیگر ، دستورالعمل‌ها در یک فرآیند به شرح زیر اجرا می‌شود:

• دستور اول در ابتدا اجرا می‌شود؛
• سپس دستور دوم اجرا می‌شود؛ و
• به همین ترتیب؛ تا انتها
• آخرین دستور اجرا شده و فرآیند پایان می‌یابد.

استثناهایی نیز در این قاعده وجود دارد ، مانند استفاده از دستور IF در ماکرو.

در جلسه بعدی با اجزای اصلی یک دستور VBA آشنا می‌شوید. 

*جهت دریافت کتاب های آموزش ماکرونویسی با اکسل روی تصویر کلیک کنید*